Όταν οι λέξεις πληγώνουν – Σχολικός εκφοβισμός

Της Νάντιας Κοκκίνου, Ψυχολόγου

Πόσες φορές θυμάστε το παιδί σας να γύρισε από το σχολείο θυμωμένο ή κλαμένο γιατί κάποιος ή κάποιοι το κορόιδεψαν; Και πόσες φορές εσείς προσπαθήσατε να παρέμβετε για να γιατρέψετε τον θιγμένο εγωισμό του; Φαντάζομαι πολλές…

Ας το παραδεχτούμε: η κοροϊδία είναι υπαρκτή στη ζωή μας, πολύ δε περισσότερο στο παιδί μας. Αν και είναι δύσκολο να αποτρέψουμε την πρόκλησή της, μπορούμε παρόλα αυτά να παρέχουμε στο παιδί μας τις ανάλογες στρατηγικές που θα το βοηθήσουν να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.

Κατά αρχάς, προσπαθήστε να μην αντιδράτε με υπερβολές. Θα το κάνετε να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια εάν αντιδράσετε ήρεμα και υποστηρικτικά. Ηρεμήστε το και μετά ρωτήστε τι συνέβη. Θα πρέπει να εξακριβώσετε εάν το κορόιδεψαν ή το παρενόχλησαν, το εκφόβισαν με λόγο ή πράξη. Το να κοροϊδεύεις είναι μια πιο ήπια, ας πούμε, αντίδραση των παιδιών σε μια φιλονικία και δεν ενέχει σωματική βία. Ο σχολικός, όμως, εκφοβισμός –σωματικός, συναισθηματικός ή λεκτικός- προσβάλλει βάναυσα το σώμα και την ψυχή ενός παιδιού και εκτελείται συνήθως ομαδικά.

Εάν το κοροϊδεύουν στο σχολείο, ενημερώστε αμέσως τον εκπαιδευτικό. Η διαχείριση των σχέσεων μεταξύ των μαθητών είναι ένας τομέας, την εκπαιδευτική διαδικασία του οποίου οφείλει να γνωρίζει κάθε παιδαγωγός και θα πρέπει να περιμένετε άμεση και υποστηρικτική απόκριση από την πλευρά του. Κανενός είδους παρενόχληση στο σχολικό περιβάλλον δεν θα πρέπει να περνά απαρατήρητη, όπως και δικαιολογία για την παράταση μιας τόσο δυσάρεστης κατάστασης. Εάν ο εκπαιδευτικός δεν είναι διατεθειμένος να αντιδράσει, ζητήστε να επικοινωνήσετε με τον σχολικό σύμβουλο της περιοχής. Αν και οι τρόποι αντιμετώπισης διαφέρουν κατά περίπτωση, ένας σωστός τρόπος χειρισμού του προβλήματος είναι να καλέσει και τις δύο πλευρές μαζί και να εκφράσει πρώτα το παιδί που δέχτηκε τις κοροϊδίες πώς ένιωσε –να μοιραστεί δηλαδή τα αισθήματα που βίωσε- και στη συνέχεια να δώσει βήμα και στο παιδί που ειρωνεύτηκε για να δικαιολογήσει την συμπεριφορά του. Αφού ζητήσει συγνώμη, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να ενθαρρύνει την ανταλλαγή απόψεων για επίλυση τέτοιων προβλημάτων, προκειμένου να αποτραπεί τυχόν επανάληψή τους.

Αλλά γιατί τα παιδιά ειρωνεύονται και κοροϊδεύουν;

Μερικά παιδιά γελοιοποιούν και χλευάζουν κάποιον συμμαθητή τους στην προσπάθεια τους να συμπλεύσουν, να ταυτιστούν με την παρέα τους.

•        Κάποια άλλα χλευάζουν τους άλλους γιατί αισθάνονται τα ίδια μειονεκτικά. Τοποθετώντας κάποιον σε υποδεέστερη θέση τους δίνεται η αίσθηση εξουσίας και τονώνεται η αυτοπεποίθησή τους.

•        Άλλες φορές η ειρωνεία είναι μέσα στη διαδικασία του παιχνιδιού. Αυτό το είδος όμως παρενόχλησης μπορεί να οδηγήσει σε ακρότητες και να πληγώσει κάποιους

•        Μερικές φορές τα μικρότερα παιδιά ακούν τα μεγαλύτερα αδέλφια τους ή άλλα παιδιά στη γειτονιά να κοροϊδεύουν. Μιμούμενα τους μεγαλύτερους αισθάνονται σημαντικοί και ώριμοι. Μπορεί μια μέρα να γίνουν αυτοί οι αρχηγοί της παρέας.

•        Γενικά, οι περισσότεροι άνθρωποι ειρωνεύονται γιατί νιώθουν οι ίδιοι φοβισμένοι ή δυστυχείς. Το να κάνεις κάποιον άλλο να αισθάνεται φοβισμένος ή δυστυχισμένος με κάποιο τρόπο τους κάνει να αισθάνονται καλύτερα.

Πώς να συμβουλεύσετε το παιδί σας

•        Εάν κάποιοι σε κοροϊδεύουν, προσπάθησε να τους αγνοήσεις ή φύγε. Μερικές φορές απλώς κοροϊδεύουν για να τους προσέξεις. Εάν δεν τους δώσεις σημασία, μπορεί να σταματήσουν.

•        Εάν συνεχίσουν να κοροϊδεύουν, αντιστάσου. Πες τους έντονα να σταματήσουν.

•        Αναζήτησε στη συνέχεια βοήθεια από τον εκπαιδευτικό ή τον γονέα σου.

Είναι επίσης βοηθητικό, ως γονείς, να τους εκμυστηρευτείτε τις δικές σας εμπειρίες και αντιδράσεις, όπου και εσείς βιώσατε παρόμοιες συμπεριφορές όταν ήσασταν μικροί. Δρα ανακουφιστικά, ιδίως στα μικρά παιδιά. Τα δυναμώνει και τονώνει την αυτοπεποίθησή τους. Επίσης, μπορείτε να παίξετε παιχνίδια ανταλλαγής ρόλων, όπου θα τους δείξετε στην πράξη πώς θα μπορούσαν ευρισκόμενοι σε παρόμοια κατάσταση να αντιδράσουν, δηλαδή να εμπλακούν ή να την αγνοήσουν.

Εξοπλίζοντας το παιδί σας με αυτές τις στρατηγικές, δημιουργείτε υγιή παρακαταθήκη για το μέλλον. Γιατί στη ζωή του θα συναναστραφεί με κακεντρεχείς συναδέλφους, δύσκολους εργοδότες, προβληματικούς γείτονες και θα πρέπει να γνωρίζει πώς να τους αντιμετωπίζει και γενικά να μάθει να χειρίζεται δυσάρεστες διαπροσωπικές καταστάσεις.

 

Πηγή: https://www.typosthes.gr/ygeia-epistimi/37701_otan-oi-lexeis-pligonoyn-sholikos-ekfobismos-bullying